In 2019 was ongeveer 15% van de Nederlanders in therapie voor burn-out of overspannenheid. Een hoog percentage, waardoor de kans groot is dat je iemand kent of er zelf mee bekend bent. Veel mensen vragen zich af of een burn-out met bepaalde klachten samengaat en hoe je deze kunt herkennen. Bij een vroege signalering is het namelijk mogelijk om gevolgen op langere termijn te voorkomen of verminderen. Hieronder vind je een overzicht van de 5 meest voorkomende klachten en tips om hier wat aan te doen.
Vermoeidheid / weinig energie
De meest primaire klacht is een gevoel van futloosheid. Dit
vertaalt zich in tegen dingen op zien en jezelf door de dag heen te slepen.
Alles kost meer energie dan normaal, ook de leuke dingen. Hierdoor is de kans
dat je de dingen die moeten voorrang geeft op dingen die goed voor je zijn. Je
kunt je daardoor constant onder druk voelen staan.
Het is daarom belangrijk om de balans tussen energiegevers en –nemers in de gaten te houden. In therapie is dit daarom ook de eerste stap bij het aanpakken van een burn-out. Probeer de ‘moetjes’ minder als een verplichting te zien en bekijk of je het met minder energie kunt doen, of het zelfs helemaal kunt schrappen. Zeg vaker nee tegen dingen die vooral energie kosten en vaker ja tegen de dingen die energie opleveren.
Lichamelijke stressklachten
Stress vertaalt zich ook in lichamelijke ongemakken. Je kunt
bijvoorbeeld last krijgen van rugpijn, maagklachten, hoofdpijn en een verstoord
slaapritme. Als gevolg hiervan verzwakt je immuunsysteem, waardoor er eerder
verkoudheid en griep opkomt. Met als gevolg; nog minder veerkracht.
Lichaam en geest werken samen, en daarom is het goed om voor
beiden zorg te dragen. Zorg ervoor dat je extra let op gezond eten, op tijd
slapen en sport. Het is bij dat laatste vooral zaak dat je niet teveel en te
snel wilt. Wandelen, yoga of fietsen is bij stress vaak beter aangezien je hiermee
je adrenaline en cortisol (=stresshormonen) niet teveel activeert.
Verminderd concentratievermogen / vergeetachtigheid
Doordat er voor langere tijd teveel gevraagd is van je
hersenen, zijn ze in de spaarstand gaan staan. Hierdoor kunnen dingen zoals
netflix kijken of een boek lezen al teveel gevraagd zijn. Je kunt het
vergelijken met een spierblessure waar je eerst van moet herstellen voordat je
weer volop kunt gaan sporten.
Dat wil niet zeggen dat je niets meer zou moeten doen. Door
kortere tijd iets te doen wat hersenactiviteit vraagt kun je ervoor zorgen dat
je hersenen niet helemaal wegdutten. Probeer hierbij wel te letten op je
grenzen. Zodra je stress of vermoeidheid voelt dien je hier meteen mee te
stoppen. Probeer in plaats daarvan bijvoorbeeld naar muziek te luisteren of
iets creatiefs te doen. Schrijf daarnaast dingen op (of zet wekkertjes in je
telefoon) van zaken die je wilt onthouden.
Angstgevoelens
Door de vermoeidheid kunnen ook angsten meer de kop op
steken. Wanneer je energiek en uitgeslapen bent kun je bijvoorbeeld beter
relativeren en krijgen negatieve emoties minder kracht. Dit filter verlies je
echter zodra je energie en veerkracht minder worden. Je kunt dan opeens meer
onzekerheid voelen, paniekaanvallen krijgen of angsten voor controleverlies.
Er zijn verschillende therapieën die hiervoor kunnen helpen. Mindfulness kan ervoor zorgen dat je angsten minder als de waarheid voelen. Door de stressreducie die mindfulness geeft kun je daarnaast ook meer ontspannen ervaren. Het is daarbij wel belangrijk om dit op dagelijkse basis te doen. Daarnaast kan voor EMDR bij angsten ook goed werken (zie .
Prikkelbaarheid
Doordat de boog al strak gespannen staan, kan een enkele
opmerking al een druppel zijn voor irritatie en boosheid. Je kunt het gevoel hebben dat niemand je echt
begrijpt of ziet hoe zwaar je het hebt. Vooral de mensen in onze directe
omgeving zullen hier last van ondervinden.
Probeer dus te blijven communiceren over hoe het met je
gaat. Lang niet iedereen weet wat je nodig hebt of wat er precies in je omgaat.
Het is daarom belangrijk om dat zelf aan te geven. Wil je een knuffel, of juist
even met rust gelaten worden, zeg het dan!
Zoek hulp
Ook al lijkt het misschien alsof er geen verbetering
mogelijk is, de meeste mensen herstellen uiteindelijk van een burn-out. Zeker
met de juiste hulp kun je veel inzicht krijgen in je gedragspatronen, behoeften
en grenzen en die leren aan te geven.
Neem gerust contact met mij op als je hulp zoekt bij een burn-out. Ik ondersteun je hier graag mee!
Vragen of direct aanmelden!